برگزاری بحث کارشناسی درباره گندم در گروه «صدای کشاورز»/ صحبت های حاج غفار محمدی

امشب در گروه واتساپی «صدای کشاورز»، یک نشست تخصصی و کارشناسی در حوزه گندم برگزار شد. این نشست با حضور غفار محمدی، کارشناس کشاورزی، به منظور تبادل نظرات و تجربیات میان کارشناسان و بهره‌برداران کشاورزی ترتیب داده شده بود و به بررسی چالش‌ها و راهکارهای مرتبط با تولید و قیمت‌گذاری گندم اختصاص داشت.

 

غفار محمدی در ابتدای صحبت‌های خود با ابراز تشکر از اعضای گروه، به‌ویژه سروش ایازی، که زحمت تشکیل این گروه را کشیده، به وضعیت کشاورزی ایران پرداخت. وی با تأکید بر تنوع اقلیمی و جغرافیایی کشور، بیان داشت: «ایران به دلیل تنوع اقلیمی، انواع مختلفی از محصولات دیمی مانند گندم و جو تا محصولات آبی مانند میوه‌های باغی را تولید می‌کند.» او همچنین به وابستگی کشاورزی کشور به منابع آب اشاره کرده و گفت: «کمبود و مدیریت نادرست منابع آبی، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در کشاورزی ایران است و بسیاری از مناطق با خشکسالی‌های مکرر روبرو هستند که باعث کاهش تولید می‌شود.»

 

چالش‌های منابع آب و مدیریت آن

 

محمدی در ادامه به تأثیر تغییرات اقلیمی بر کشاورزی پرداخته و گفت: «تغییرات اقلیمی باعث نوسانات شدید در بارش‌ها و دما شده که این موضوع به طور مستقیم بر تولید محصولات کشاورزی تأثیر می‌گذارد. در سال‌های اخیر، بسیاری از کشاورزان با عدم قطعیت در تأمین آب مواجه شده‌اند که این امر باعث کاهش انگیزه آنان برای کشت و کار می‌شود.»

 

وی همچنین به مشکلات مکانیزاسیون و فناوری در کشاورزی اشاره کرد و افزود: «هرچند در سال‌های اخیر تلاش‌هایی ناچیز برای مکانیزه کردن کشاورزی انجام شده، اما سهم زیادی از کشاورزان هنوز به روش‌های سنتی و نیروی انسانی وابسته هستند. این وابستگی به روش‌های سنتی نه تنها بهره‌وری را کاهش می‌دهد، بلکه باعث افزایش هزینه‌های تولید نیز می‌شود.»

 

چالش‌های قیمت‌گذاری و هزینه‌های تولید

 

غفار محمدی در ادامه به یکی از چالش‌های بزرگ بخش کشاورزی اشاره کرد و گفت: «قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی با قیمت‌های جهانی همخوانی ندارد و این مشکل تبعات جدی برای تولیدکنندگان به دنبال دارد. در واقع، چرا قیمت خرید تضمینی با قیمت فاصله زیادی دارد؟» او با اشاره به هزینه‌های بالای تولید داخلی، بیان کرد: «هزینه‌های بالای نهاده‌ها، قیمت حامل‌های انرژی و نیروی کار، و مشکلات زیرساختی باعث می‌شود قیمت تمام‌شده محصول در ایران بیشتر از قیمت جهانی باشد. اما قیمت تضمینی معمولاً این هزینه‌ها را پوشش نمی‌دهد.»

 

محمدی همچنین به سیاست‌های حمایتی ناکافی و غیرمرتبط برخی قیمت‌ها از سوی دولت اشاره کرد و گفت: «این قیمت‌ها بدون توجه به واقعیات بازار جهانی و هزینه‌های واقعی تعیین می‌شوند. مشکلات صادرات و تحریم‌ها نیز باعث شده‌اند که قیمت‌های داخلی نتوانند به سطح قیمت جهانی نزدیک شوند.»

 

وی در ادامه اظهار داشت: «دولت برای حل این مشکل نیاز دارد قیمت‌های خرید تضمینی را براساس واقعیت‌های بازار جهانی، هزینه تمام‌شده و نرخ ارز تنظیم کند و همزمان زیرساخت‌ها و سیاست‌های حمایتی خود را بهبود بخشد تا کشاورزان بتوانند با انگیزه و سودآوری فعالیت کنند.»

 

راهکارهای افزایش عملکرد و بهبود وضعیت کشاورزی

 

یکی از اصلی‌ترین عوامل برای افزایش عملکرد گندم، انتخاب و استفاده از بذرهای اصلاح‌شده و مقاوم است. غفار محمدی در این راستا گفت: «ارقام مقاوم به بیماری‌ها و شرایط نامساعد آب و هوایی می‌توانند به طور قابل‌توجهی از کاهش تولید جلوگیری کنند. استفاده از بذرهای هیبرید و اصلاح‌شده برای افزایش عملکرد بالا نیز ضروری است.»

 

وی بر اهمیت آموزش کشاورزان تأکید کرده و افزود: «آموزش کشاورزان در زمینه استفاده بهینه از بذرهای اصلاح‌شده، روش‌های نوین آبیاری، کوددهی به‌موقع و مبارزه با آفات می‌تواند تأثیر بسزایی در بهبود عملکرد مزارع گندم داشته باشد. ارتقاء آموزش کشاورزان در این زمینه اهمیت زیادی دارد زیرا این تغییرات می‌توانند بهره‌وری را افزایش داده و به پایداری کشاورزی کمک کنند.»

 

غفار محمدی همچنین به راهکارهای دستیابی به بذر اصلاح‌شده واقعی و کوتاه کردن دست دلالان به عنوان تولید بذر اشاره کرد و گفت: «ایجاد و تقویت مراکز تحقیقاتی و تولید بذر، تجهیز آزمایشگاه‌ها و همکاری با موسسات بین‌المللی برای واردات ژن‌های برتر از جمله اقداماتی است که می‌تواند در این زمینه مؤثر باشد.»

 

وی در ادامه بر لزوم تربیت کارشناسان متخصص در زمینه اصلاح بذر و ایجاد نظام دقیق کنترل کیفیت بذر تأکید کرد و گفت: «توسعه آزمایشگاه‌های کنترل کیفیت در استان‌ها و مراکز تولید بذر نیز باید مورد توجه قرار گیرد. همچنین، استانداردسازی فرآیند تولید، ذخیره‌سازی و بسته‌بندی بذر بر اساس معیارهای بین‌المللی ضرورت دارد.»

 

مشکلات و چالش‌های نهایی

 

غفار محمدی در پایان به نکته‌ای کلیدی اشاره کرد و گفت: «تا زمانی که دولت کوچک نشود و بخش خصوصی واقعی ورود نکند، هیچ امیدی به تولید نخواهد بود. در کشورهای همسایه مانند عراق و ترکیه، قیمت گندم به طور قابل توجهی پایین‌تر از ایران است و این امر باعث می‌شود کشاورزان ایرانی نتوانند با رغبت به تولید ادامه دهند.»

 

او همچنین به نحوه قیمت‌گذاری نان در ایران اشاره کرد و گفت: «مشکل اصلی این است که هزینه مصرف‌کنندگان نان باید توسط کشاورزان پرداخت شود. دولت هر شش ماه یکبار افزایش قیمت نان می‌دهد، در حالی که قیمت گندم به صورت قطره‌چکانی افزایش می‌یابد. این دو با هم همخوانی ندارد و باعث ایجاد نارضایتی در بین کشاورزان می‌شود.»

 

محمدی با اشاره به بی‌توجهی به نیازهای واقعی کشاورزان بیان کرد: «اگر دولت به مسائل واقعی و چالش‌های کشاورزان توجه نکند، این وضعیت ادامه خواهد داشت و کشاورزی ایران با بحران‌های جدی‌تری مواجه خواهد شد. لذا، نیاز به یک رویکرد جامع و علمی برای حل مشکلات کشاورزی احساس می‌شود.»

 

این بحث‌های کارشناسی، به‌ویژه در شرایط کنونی که کشاورزی با چالش‌های متعددی مواجه است، می‌تواند به عنوان یک بستر مناسب برای طرح ایده‌ها و راهکارهای نوین عمل کند. امید می‌رود که با توجه به تجربیات و دانش کارشناسان، گام‌های مؤثری در جهت بهبود وضعیت کشاورزی و معیشت کشاورزان برداشته شود.