ماه سرخ آسمان فرصت ویژه ای برای رصد

از شامگاه یکشنبه هفته آینده، آسمان شاهد یکی از نادرترین و تماشایی‌ترین خسوف‌های قرن خواهد بود؛ ماه برای مدتی طولانی به رنگ سرخ خونین درمی‌آید، پدیده‌ای که علاوه بر جلوه بصری شگفت‌انگیز، فرصتی تاریخی برای رصدگران و علاقه‌مندان نجوم فراهم می‌آورد.

در شب یکشنبه پیش‌رو، علاقه‌مندان به نجوم در سراسر جهان و به‌ویژه در بخش‌هایی از ایران، شاهد یکی از کمیاب‌ترین و باشکوه‌ترین خسوف‌های قرن خواهند بود. این ماه‌گرفتگی نه تنها به‌علت طولانی بودن مدت زمان آن، بلکه به دلیل تغییر رنگ ماه به طیفی از سرخ عمیق تا قرمز مسی، شهرتی ویژه پیدا کرده است. این رنگ به دلیل پراکندگی پرتوهای نوری در جو زمین و عبور نور خورشید از میان آن ایجاد می‌شود که باعث می‌شود تنها بخش‌های قرمز طیف نوری به سطح ماه برسند.

پدیده خسوف کامل زمانی رخ می‌دهد که زمین دقیقاً بین خورشید و ماه قرار می‌گیرد و سایه زمین کاملاً بر سطح ماه می‌افتد. در این شرایط، نور مستقیم خورشید به ماه نمی‌رسد و تنها نور خمیده‌شده در جو زمین که طیفی گرم دارد، سطح ماه را روشن می‌کند. خسوف هفته آینده حدود چند ساعت ادامه خواهد داشت که آن را به یکی از طولانی‌ترین ماه‌گرفتگی‌های قرن حاضر تبدیل می‌کند.

به گفته منجمان، بهترین زمان برای رصد این خسوف در ایران، از حوالی آغاز نیمه‌شب تا بامداد دوشنبه خواهد بود. مشاهده این رویداد حتی با چشم غیرمسلح قابل انجام است و اگر شرایط جوی مساعد باشد، ماه به‌طور کامل قرمز خواهد شد. مناطق تاریک و دور از آلودگی نوری بهترین مکان‌ها برای تماشای کامل این رخداد هستند و استفاده از دوربین‌های دوچشمی یا تلسکوپ، جزئیات بیشتری از سطح ماه را در زمان تغییر رنگ نشان خواهد داد.

پدیده‌های این‌چنین نه تنها جذابیت علمی دارند، بلکه ارزش فرهنگی و تاریخی نیز پیدا می‌کنند؛ بسیاری از تمدن‌های گذشته خسوف را با افسانه‌ها و باورهای خاص همراه می‌کردند. با این حال، امروز با پیشرفت علم نجوم، چنین رویدادهایی بیش از پیش به فرصتی برای آموزش، آگاهی‌بخشی و لذت بردن از زیبایی‌های آسمان تبدیل شده‌اند.

با توجه به اینکه وقوع خسوف کامل بعدی مشابه این پدیده ممکن است سال‌ها به طول انجامد، کارشناسان توصیه می‌کنند علاقه‌مندان این فرصت استثنایی را از دست ندهند، چرا که ترکیب طول زمان خسوف، شدت رنگ قرمز و وضعیت مناسب رؤیت، آن را به یک رویداد بی‌تکرار در حافظه بصری ما بدل می‌کند.